ഭൂതസംഹാരം

ഭൂതസംഹാരം

ഒരു വ്യക്തിക്ക് രണ്ടുതരം ശുദ്ധികളുള്ളതായി പറയപ്പെടുന്നു. ബാഹ്യശുദ്ധിയും അന്തരികാശുദ്ധിയും. ബാഹ്യശുദ്ധി എന്നാൽ കേശാദിപാദാന്തമുള്ള ശരീരാവയവങ്ങളുടെ ശുദ്ധി എന്നാണ് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്. ഈ ശുദ്ധി കുളി മുതലായ കർമ്മങ്ങളിലൂടെ നിർവഹിക്കപ്പെടുന്നു. ആന്തരികശുദ്ധി വിചരിക്കും പോലെ അത്ര എളുപ്പമല്ല. കാരണം ബാഹ്യകാരണത്തെക്കാൾ അന്തഃകരണങ്ങൾ കൂടുതൽ സൂക്ഷമവും  ബലവത്തരങ്ങളും ആണ്. ബാഹ്യശുദ്ധി അകത്തുനിന്നും പുറത്തേക്കു വന്ന മലങ്ങളെ നിർമ്മാജ്ജനം ചെയ്യാനുദ്ദേശിച്ചുട്ടുള്ളതാണ്. ആന്തരീക ശുദ്ധിയാകട്ടെ പുറത്തുനിന്നും അകത്തേക്കു വന്നു ചേർന്ന മലങ്ങളെ (അജ്ഞാനം)  നിർമ്മൂലനം ചെയ്യാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതും ആണ്. പുറത്തുനിന്നും  അകത്തേക്ക് വന്നുചേരുന്ന ദുഷിപ്പുകൾ അന്തഃകരണങ്ങളെയാണ് ബാധിക്കുന്നത്. മനോബുദ്ധിരഹംങ്കാരചിത്തങ്ങളാകുന്ന അന്തഃകരണങ്ങൾ ശുദ്ധീകരിക്കുകയാണ് ആന്തരീക ശുദ്ധികൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത് . ആന്തരികശുദ്ധി ബാഹ്യശുദ്ധിയെക്കാൾ മികച്ചതും അത്യധികം  പ്രാധാന്യമേറിയതും ആണ്. അന്തഃകരണങ്ങൾ ശ്രേഷ്ഠങ്ങളും സൂക്ഷമങ്ങളും ആയതുകാരണം ബാഹ്യശുദ്ധിയേക്കാൾ ആന്തരികശുദ്ധിക്ക് കൂടുതൽ ശ്രദ്ധയും സവാധാനത്വവും ആവിശ്യമായി വരുന്നു. ബാഹ്യശുദ്ധി ശരീരത്തിന്ന് ഏതുവിധം ഒഴിച്ചുകൂടാൻ  പാടില്ലാത്തതാണോ, അതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ അനുപേഷണീയമാണ്  ആത്മാവിനെ സംബ്ന്ധിച്ച് അന്തഃകരണ ശുദ്ധി. കാരണം ശുദ്ധമായ അന്തഃകരണം മുഖേന മാത്രമേ സ്വാത്മചൈതന്യം അഭിവ്യഞ്ജിക്കുകയുള്ളൂ. ജീലിതം കൂടുതൽ കൂടുതൽ  പ്രകാശമനമാക്കുക എന്നതാണല്ലോ ഏതെരു ജീവന്റെയും ജീവിത ലക്ഷ്യം. അതുകൊണ്ട് നിത്യവും അന്തഃകരണങ്ങളെ തുടച്ചു മിനുക്കി വെക്കേണ്ടതുണ്ട് .  ഈ ഉദ്ദേത്തെ സാക്ഷാത്കരിക്കാൻ ചെയ്യേണ്ട അനുഷ്ടാനപദ്ധതിയാണ് ഭൂതസംഹാരം.

"വിശ്വം ശരീരമിത്യുക്തം പഞ്ചഭൂതാത്മകം മുനേ" (തന്ത്രസാരം)  

പഞ്ചഭൂതാത്മകമായ ഈ ശരീരം പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ  ചെറുപതിപ്പാണ്..  ആന്തരീകമായ ശുദ്ധി നടക്കുമ്പോൾ തന്നെ തദാനുസൃതമായി ബാഹ്യപ്രപഞ്ചവും  നിർമ്മലമായി ഭവിക്കുന്നു. അന്തഃകരണങ്ങൾ പരോക്ഷമായി പഞ്ചഭൂതങ്ങളോട് ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതിനാൽ ഭൂതശുദ്ധിയിലൂടെ അന്തഃകരണശുദ്ധിയും ലഭിക്കും.

ശരീരാകാരഭൂതാനാം മലാനാം യദ്വിശോധനം  അവ്യയബ്രഹ്മസമ്പർക്കം ഭൂതാശുദ്ധിരിയം മതാ'  പഞ്ചഭൂതാത്മകമായ ഈ മനുഷ്യശരീരത്തിലെ  അഴുക്കുകളെ നീക്കി ആത്മാവിനെ ഉദാത്തവൽക്കരിക്കുന്നതിനെ ഭൂതശുദ്ധി എന്നു പറയുന്നു.  

'‘ദേവാർച്ചായോഗ്യതാ പ്രാപ്ത്യൈ ഭൂതശുദ്ധിം സമാചരേത്'' ദേവാർച്ചനായോഗ്യത ലഭിക്കാൻ വേണ്ടി ഭൂതശുദ്ധിയെ അനുഷ്ഠിക്കൂ എന്ന് മന്ത്രമഹോദധി ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു.  അന്തഃകരണങ്ങളെ ശുദ്ധീകരിക്കുക .  നിരുപാധികമാക്കിത്തീർക്കുക എന്നതാണ് ഭൂതസംഹാരം കൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്. ശരീരസ്ഥിതങ്ങളായ ഭൂമ്യാദിപഞ്ചഭൂതങ്ങളെ ശുദ്ധീകരിക്കുന്ന പ്രക്രിയയ്ക്ക് ഭൂതശുദ്ധി എന്നു പറയുന്നു. 

ഭൂതങ്ങൾ  ;- പ്രഥ്വി, അപ്, അഗ്നി, വായു, ആകാശം, എന്നിവ. 

സംഹാരം = സമ്യക് ആയി ഉൾക്കൊള്ളുക, ആഹരിക്കുക. ഭൂമ്യാദി പഞ്ചഭൂതങ്ങളെയും അവ പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്ന സംഘാതവിഷയങ്ങളെയും സമ്യക് ആയി ഉൾക്കൊള്ളുവാൻ നിർദ്ദേശിക്കുന്ന സംവിധാനക്രമത്തെ  ഭൂതസംഹാരം എന്നു പറയുന്നു.
'സൂര്യചന്ദ്രാഗ്നിതേജോഭിർജീവബ്രഹ്മൈക്യരൂപിണം'   (തന്ത്രസാരം)  

ഈ ഭൗതികശരീരം ആത്മീയമായ മുന്നു തേജസുകളെ അന്തരാളത്തിൽ സാംശീകരിക്കുന്നു എന്നു തന്ത്രസാരം ചൂണ്ടികാണിക്കുന്നു. മുലാധാരത്തിൽ അഗ്നിചൈതന്യമായും ഹൃദയത്തിൽ  സൂര്യതേജസ്സായും, സഹസ്രാരത്തിൽ സോമപ്രഭാപൂരിതമായും ജീവചൈതന്യം വ്യപരിക്കുന്നു, മൂലാധരത്തിൽ അതിസൂക്ഷ്മമായും, ഹൃദയത്തിൽ സ്വപ്രകശകനായും, (സൂര്യവൽ), സഹസ്രാരത്തിൽ സമസ്ത്കോശങ്ങളിലും (സഹസ്രദളം പത്മം എന്ന് യോഗശാസ്ത്രസംജ്ഞ) വ്യപരിച്ചിരിക്കുന്നതായും കൽപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന.  ജീവാത്മാവിനെ പരാമാത്മാവിൽ  യോജിപ്പിക്കുക എന്നതാണ് യോഗം.  

'ഐക്യം ജീവാത്മനോരാഹു ര്യോഗം യോഗവിശാരദാഃ' 

ജീവാത്മപരമാത്മയോരൈക്യമാണ് യോഗം എന്നു വിശാരദന്മാർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു.  അഥവാ സമഷ്ടിചൈതന്യത്തെ വൃഷ്ടിയിൽ  വിലയിപ്പിക്കുന്നതാണ് യോഗം.
'സൂര്യചന്ദ്രാഗ്നിതേജോഭിർജീവബ്രഹ്മൈക്യരൂപിണം' 

എന്ന ഈ ഭഗത്തിൽ  ഈ തത്വം തന്നെയാണ് പ്രസ്താവിക്കുന്നത്. ജീവചൈതന്യം    ബ്രഹ്മവുമായി. ( സർവ്വേഭ്യോ ബ്രഹത് ഇതി ബ്രഹ്മ)  ഐക്യം പ്രാപിക്കുന്നു. (വിലയം പ്രാപിക്കുന്നു). ഈ തത്വം ശ്രി ശങ്കരാചാര്യസ്വമികളുടെ "ജീവോ ബ്രഹ്മൈവനാഽ പരഃ"   എന്ന അദൈതസിദ്ധാന്തസാദൃശ്യം പുലർത്തുന്നു

ആരംഭത്തിൽ അതിസൂക്ഷ്മതലതിൽ നിന്ന് ഉദ്ഗമിക്കുന്ന  ജീവചൈതന്യ (കുണ്ഡലീനി)ത്തിന്റെ ഊർദ്ധമുഖപ്രയാണവും  വികസനവും അജപമന്ത്രം കൊണ്ടാണ് വ്യവഹരിക്കുന്നത് . 
അജപമന്ത്രം - ഹംസഃ, 
ഹംസമന്ത്രം ജീവമന്ത്രമാണ്. ഈ മന്ത്രത്തിന് അജപഗായത്രി  എന്നുകൂടി പേരുണ്ട്. ഹംസഃ ഹംസഃ  എന്ന മന്ത്രം ജീവൻ സദാ ജപിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കുന്നു.  
ഹം - സഃ    
പ്രാണൻ, ഉച്ച്വാസവായു - അപാനൻ നിശ്വാസവായു    പുരുഷാത്മകം      -   പ്രകൃത്യാത്മകം
ഒരു ദിവസം ശ്വാസോച്ഛ്വാസരൂപത്തിൽ 21600 ഉരു മന്ത്രം ജീവൻ ജപിക്കുന്നുണ്ടെത്രെ...
ഹം (നാദം + ബിന്ദു) ഊർധ്വമുഖപ്രയാണവും, സഃ എന്ന വിലയനവും ആകുന്നു.
സഃ  എന്ന വിസർഗ്ഗത്തിലെ പിയൂഷധാര  ഇഡ, പിംഗള നാഡികളികൽ കൂടി   സ്രവിക്കുന്നു എന്ന് യോഗശാസ്ത്രം.
സംഖ്യാസിദ്ധാന്തമനുസരിച്ച് സർവ്വചരാചരങ്ങളും  പഞ്ചഭൂതത്മകമാണ്. 
'പഞ്ചഭൂതാത്മകം സർവ്വം ചരാചരമിദം ജഗത്'  (ശാരദാതിലകം) .
അതുകൊണ്ടു തന്നെ മനുഷ്യശരീരവും അഞ്ചു മണ്ഡലങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. 

1. പാദാഗ്രം മുതൽ കാൽമുട്ട്  വരെ - പ്രഥ്വിമണ്ഡലം

2.  കാൽമുട്ട്  മുതൽ നാഭി വരെ -  ജലമണ്ഡലം

3.  നാഭി മുതൽ ഹൃദയം വരെ -  അഗ്നിമണ്ഡലം

4  ഹൃദയം മുതൽ ഭ്രൂമദ്ധ്യം വരെ -  വായുമണ്ഡലം

5. ഭ്രൂമദ്ധ്യം മുതൽ സഹസ്രാരപര്യന്തം -  ആകാശമണ്ഡലം

ഈ അഞ്ചു മണ്ഡലങ്ങളെയും ക്രമേണ സംഹരിക്കുന്ന സംവിധാനമാണ് ഭൂതസംഹാരത്തിൽ  അടങ്ങിയിരിക്കുന്നത്.   അഗ്നിപുരാണത്തിൽ നാലുവിധം പ്രളയങ്ങളെക്കുറിച്ച് പ്രതിപാദിക്കുന്നു. 
1. നിത്യം
2. നൈമിത്തികം
3. പ്രാകൃതപ്രളയം
4. ആത്യന്തിക പ്രളയം.
പ്രളയം എന്നാൽ ജ്ഞാനമാർഗ്ഗത്തിലൂടെ ജീവാത്മാവിനെ പരമാത്മാവിങ്കൽ ലയിപ്പിക്കലാണെന്ന് പറയുന്നു. ഇതിൽ ആത്യന്തികപ്രളയമാണ് (പ്ര'ളയം  അഥവാ പ്ര'ലയം = പ്രകർഷേണയുള്ള ലയം - വേണ്ടുംവണ്ണമുള്ള ലയിച്ചുചേരൽ) ഭൂതസംഹാരത്തിന്റെ ഘടനയിൽ കാണുന്നുണ്ട്. ആത്യന്തികമായ പ്രളയം  ഭൂമണ്ഡലത്തെ ജലമണ്ഡലത്തിലും, ജലമണ്ഡലത്തെ അഗ്നിമണ്ഡലത്തിലും, അഗ്നിമണ്ഡലത്തെ വായുമണ്ഡലത്തിലും, വായുമണ്ഡലത്തെ ആകാശമണ്ഡലത്തിലും , ആകാശമണ്ഡലത്തെ  അഹങ്കാരത്തിലും, അഹങ്കാരത്തെ മഹത്ത്വത്തിലും, മഹത്ത്വത്തെ മഹാപ്രകൃതിയിലും  വിലയിപ്പിക്കുന്നു.   ഇതിൽ അഹങ്കാരമെന്നാൽ -  സത്വാഹംങ്കാരം + രജോഹംങ്കാരം + തമോഹംങ്കാരം ഇവ മൂന്നും കൂടിയത്.  മഹത്തത്വം  എന്നാൽ പ്രപഞ്ചമനസ്സും ആകുന്നു.  മഹാപ്രകൃതിയെ 'ഹ്രിം' എന്ന  ബീജാക്ഷരത്താൽ കുറിക്കപ്പെടുന്നു. കാരണം.

"യഥാ ന്യഗ്രോഥബീജസ്ഥം ശക്തിരൂപോ മഹോദ്രുമാഃ 
തഥാ ഹൃല്ലേഖബീജസ്ഥം ജഗദേച്ചരാചരം "

ഒരു പേരാലിന്റെ വിത്തിൽ മഹാവടവൃക്ഷത്തിന്റെ ബീജം ഉൾക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നതുപോലെ  ഒറ്റ ഹൃല്ലേഖാബീജതിന്റെ ചരാചരാത്മകമായിരിക്കന്ന ജഗത്ത് മുഴുവൻ ഉൾകൊണ്ടിരിക്കുന്നു.