കൂർമ്മനാഥസ്വാമി ക്ഷേത്രം, ശ്രീകൂർമം
കൂർമ്മനാഥ ക്ഷേത്രം അല്ലെങ്കിൽ ശ്രീകൂർമം ക്ഷേത്രം എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന കൂർമ്മനാഥസ്വാമി ക്ഷേത്രം, വിഷ്ണുവിന്റെ രണ്ടാമത്തെ അവതാരമായ കൂർമ്മയ്ക്ക് സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു ഹിന്ദു ക്ഷേത്രമാണ്. ഇന്ത്യയിലെ ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ ശ്രീകാകുളം ജില്ലയിലെ ശ്രീകൂർമം ഗ്രാമത്തിലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. പതിനൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ കിഴക്കൻ ചാലൂക്യൻ ശൈലിയിൽ നിർമ്മിച്ച ഈ ക്ഷേത്രം പിന്നീടുള്ള നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ വിപുലീകരിച്ചു, ഇത് വിഷ്ണുവിന് കൂർമ്മനാഥസ്വാമിയായും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യ ലക്ഷ്മിയായും കൂർമ്മനായകിയായും സമർപ്പിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
14-ആം നൂറ്റാണ്ടിന് മുമ്പുള്ള അറിയപ്പെടുന്ന ഒരേയൊരു ഇന്ത്യൻ ക്ഷേത്രമാണ് ശ്രീകൂർമം. കൂർമ്മനാഥ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ശ്രീകോവിലിൽ ആമയുടെ ചിത്രവും ലക്ഷ്മിയുമൊത്തുള്ള നരവംശരൂപിയായ വിഷ്ണുവുമുണ്ട്. സിംഹാചലത്തോടൊപ്പം മധ്യകാലഘട്ടത്തിൽ വൈഷ്ണവരുടെ ഒരു പ്രധാന കേന്ദ്രമായിരുന്നു ഈ ക്ഷേത്രം . പിന്നീട് മധ്വാചാര്യരുടെ ശിഷ്യനായ നരഹരിതീർത്ഥ ശ്രീകൂർമത്തെ വിഷ്‌ണവരുടെ മതപരമായ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ആസ്ഥാനമാക്കി മാറ്റുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ചു.
ക്ഷേത്രത്തിന് രണ്ട് ധ്വജസ്തംഭങ്ങളുണ്ട്, 108 ഏകശില (ഒറ്റക്കല്ല്) തൂണുകൾ, പരസ്പരം സാമ്യമില്ല. ഇവയിൽ നിരവധി ലിഖിതങ്ങൾ ഉണ്ട്. പ്രായപൂർത്തിയായതും ചെറുപ്പമായതുമായ നക്ഷത്ര ആമകളെ ബഹുമാനിക്കുന്നതിനും സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുമായി ക്ഷേത്രത്തിനുള്ളിൽ ഒരു ആമ പാർക്ക് നിർമ്മിച്ചിട്ടുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രാഥമികമായി വൈഷ്ണവ പ്രതിമകളും ചുവർചിത്രങ്ങളും ഉണ്ട്, എന്നാൽ ഭക്തിപൂർവ്വം ശൈവ (ഗണേശൻ, ശിവൻ), ശക്തി (ലക്ഷ്മി, ദുർഗ്ഗ) എന്നിവയും ഉൾപ്പെടുന്നു.
ശ്രീകൂർമം ശൈവ, വൈഷ്ണവ ആചാരങ്ങൾ പിന്തുടരുന്നു. ശ്രീകൂർമത്തിൽ നാല് ദൈനംദിന ആചാരങ്ങളും നാല് വാർഷിക ഉത്സവങ്ങളും ആഘോഷിക്കപ്പെടുന്നു, അതിൽ മൂന്ന് ദിവസത്തെ ഡോലോത്സവമാണ് പ്രധാനം. ആന്ധ്രാപ്രദേശ് ഗവൺമെന്റിന്റെ ഹിന്ദു റിലീജിയസ് ആൻഡ് എൻഡോവ്‌മെന്റ് ബോർഡ് പരിപാലിക്കുകയും നിയന്ത്രിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ട്രസ്റ്റികളാണ് വിജയനഗരത്തിലെ ഗജപതി രാജുസ് . ഇന്ത്യൻ തപാൽ വകുപ്പ് 2013 ഏപ്രിൽ 11 ന് ക്ഷേത്രത്തെ ഉൾപ്പെടുത്തി ഒരു സ്റ്റാമ്പ് പുറത്തിറക്കി
വിശാഖപട്ടണത്തിൽ നിന്ന് 130 കിലോമീറ്റർ അകലെ ശ്രീകാകുളം ജില്ലയിലെ ഗര മണ്ഡലത്തിലാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് . ഹിന്ദു ദേവനായ വിഷ്ണുവിനെ ആമയുടെ രൂപത്തിൽ ആരാധിക്കുന്ന ഒരേയൊരു ഇന്ത്യൻ ക്ഷേത്രമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ശ്രീകൂർമം ശ്രീകാകുളം പട്ടണത്തിൽ നിന്ന് 15 കിലോമീറ്റർ അകലെയും സൂര്യനാരായണ ക്ഷേത്രമായ അരസവല്ലിയിൽ നിന്ന് 3.5 കിലോമീറ്റർ അകലെയുമാണ് .11-12 നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ലിഖിത ചരിത്രം ആരംഭിക്കുന്നു. വൈഷ്ണവ ക്ഷേത്രമായതിനാൽ തമിഴ് പ്രവാസികൾക്കിടയിലും ഈ ക്ഷേത്രം പ്രസിദ്ധമാണ്. കിഴക്കൻ ഗംഗ രാജാവായ കലിംഗ രാജാവായ അനന്തവർമൻ ചോഡഗംഗയുടെ പിന്തുണയോടെ രാമാനുജയുടെ ശിഷ്യന്മാർ ക്ഷേത്രത്തിൽ വൈഷ്ണവം സ്ഥാപിച്ചു .ഈ സംഭവത്തിനുശേഷം, ദേവദാസികളുടെ ഒരു സംഘം ദിവസവും രാവിലെയും വൈകുന്നേരവും ദേവസന്നിധിയിൽ പാടാനും നൃത്തം ചെയ്യാനും നിയോഗിച്ചു.
സിംഹാചലത്തിനും മറ്റുമായി മധ്യകാലഘട്ടത്തിൽ വൈഷ്ണവരുടെ ഒരു പ്രധാന കേന്ദ്രമായി ശ്രീകൂർമം കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ഉത്കലയിലെ ഗംഗ രാജാക്കന്മാരുടെ ഗുരുപീഠമായും (യജമാനന്റെ പുണ്യസ്ഥലം) ഇത് കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. മധ്വാചാര്യരുടെ ശിഷ്യനായ നരഹരിതീർത്ഥ ശ്രീകൂർമത്തെ വിഷ്‌ണവരുടെ മതപരമായ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ആസ്ഥാനമാക്കി മാറ്റുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ചു. ഗഞ്ചം വനങ്ങളിലെ വന്യ നിവാസികളുടെ ഒരു കൂട്ടം സബരസിന്റെ ആക്രമണത്തിൽ നിന്നും അദ്ദേഹം ഈ സ്ഥലത്തെ സംരക്ഷിച്ചു. രാജാക്കന്മാരെയും ഉദ്യോഗസ്ഥരെയും വൈഷ്ണവ ഭക്തരെയും അവർ പിന്തുടരുന്ന മതവിശ്വാസത്തിന് അനുസൃതമായി പേരുകൾ മാറ്റാൻ ശ്രീകൂർമം സ്വാധീനിച്ചു. കിഴക്കൻ ഗംഗ രാജാക്കന്മാരുമായുള്ള അടുത്ത ബന്ധം കാരണം, തുടർച്ചയായി മാധ്വ സന്യാസിമാർ മതപരമായ കാര്യങ്ങൾ മേൽനോട്ടം വഹിക്കുകയും രാജകുടുംബത്തിന്റെയും രാജ്യത്തിന്റെയും ക്ഷേമത്തിനായി പ്രാർത്ഥിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ നരഹരിതീർഥ ഭോഗ പരീക്ഷയുടെ (മത മേധാവി) ഓഫീസ് സൃഷ്ടിച്ചു. നരഹരിതീർഥൻ പിന്നീട് ശ്രീകൂർമത്തിന് മുന്നിൽ യോഗാനന്ദ നരസിംഹത്തിന് സമർപ്പിച്ച ഒരു ക്ഷേത്രം പണിതു. ക്ഷേത്ര ലിഖിതങ്ങളിൽ നരസിംഹ ദാസ പണ്ഡിതനെയും പുരുഷോത്തമ ദേവനെയും ഭോഗ പരീക്ഷകൾ എന്ന് പരാമർശിക്കുന്നു. നിലവിൽ, ശ്രീകൂർമം ഗജപതി രാജുസിന്റെ ട്രസ്റ്റിഷിപ്പിലാണ്വിജയനഗരം.
ഇതിഹാസങ്ങൾ
💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢
ശ്വേത ചക്രവർത്തി രാജാവിന്റെ കാലത്ത് ഈ പ്രദേശം ശ്വേത ഗിരി എന്നാണ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. ശ്വേത ചക്രവർത്തിയുടെ ഭാര്യ വിഷ്ണു പ്രിയ വിഷ്ണു ഭക്തയായിരുന്നു. ഒരു ഏകാദശി ദിനത്തിൽ വ്രതാനുഷ്ഠാനം അനുഷ്ഠിക്കുമ്പോൾ, ശ്വേത ചക്രവർത്തി പ്രണയിക്കണമെന്ന ഉദ്ദേശത്തോടെ അവളെ സമീപിച്ചു. സമയം അനുയോജ്യമല്ലെന്ന് പറഞ്ഞ് അവൾ വിസമ്മതിച്ചപ്പോൾ രാജാവ് ഉറച്ചുനിന്നു. ദമ്പതികളെ വേർപെടുത്തിക്കൊണ്ട് ജലപ്രവാഹം സൃഷ്ടിച്ച വിഷ്ണുവിനോട് അവൾ പ്രാർത്ഥിച്ചു. തുടർന്നുണ്ടായ വെള്ളപ്പൊക്കത്തിൽ ശ്വേത ചക്രവർത്തിയെ കൊണ്ടുപോയി, വിഷ്ണു പ്രിയ അദ്ദേഹത്തെ അനുഗമിച്ച് ശ്വേത ഗിരിയിലെ മലയോര പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് പോയി. നാരദ മുനി കർമ്മ നാരായണ മന്ത്രത്തിന്റെ ഒരു ഉപദേശം ആരംഭിക്കുകയും അത് ഉപയോഗിച്ച് വിഷ്ണുവിനെ പ്രാർത്ഥിക്കാൻ രാജാവിനോട് ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അപ്പോഴേക്കും വിഷ്ണുവിന്റെ രൂപത്തിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടുകർമ്മ (ആമ) അവതാരം, രാജാവിന്റെ ആരോഗ്യം വഷളായി. തുടർന്ന് വിഷ്ണു തന്റെ സുദർശന ചക്രം അടുത്തുള്ള ഭൂമിയിൽ ഒരു തടാകം രൂപപ്പെടുത്തി. ശ്വേത ചക്രവർത്തി തടാകത്തിൽ കുളിച്ച് ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുത്തു, അതിനുശേഷം അത് ശ്വേത പുഷ്കരണി എന്ന് വിളിക്കപ്പെട്ടു. രാജാവിന്റെ അഭ്യർത്ഥനപ്രകാരം വിഷ്ണു കൂർമ്മനാഥന്റെ പ്രതിഷ്ഠയായി അവതരിച്ചു. പത്മപുരാണം അനുസരിച്ച് , ബ്രഹ്മാവ് സ്വർഗ്ഗീയ ആചാരങ്ങൾ നിർവ്വഹിക്കുകയും ഗോപാല യന്ത്രം ഉപയോഗിച്ച് ദേവനെ പ്രതിഷ്ഠിക്കുകയും ചെയ്തു. വിഷ്ണുവിനെ കൂർമ്മനാഥ സ്വാമി അല്ലെങ്കിൽ കൂർമ്മ നാരായണ എന്നാണ് ആരാധിക്കുന്നത്, കൂർമ്മനായകി എന്നറിയപ്പെടുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യ ലക്ഷ്മിയോടൊപ്പം.
പിന്നീട്, ഒരു ഗോത്രരാജാവ് ശ്വേത പുഷ്കരണി സന്ദർശിക്കുകയും അതിൽ മതിപ്പുളവാക്കുകയും ചെയ്തു. ശ്വേത ചക്രവർത്തിയിൽ നിന്ന് അതിന്റെ ഉത്ഭവത്തിന്റെ കഥ മനസ്സിലാക്കിയ ഗോത്രവർഗ്ഗ രാജാവ് തടാകത്തിന് ചുറ്റും ഒരു ടാങ്ക് നിർമ്മിക്കുകയും പതിവായി ദേവനെ ആരാധിക്കാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന സമ്പംഗി മുനിയുടെ ആശ്രമത്തിലാണ് ഗോത്ര രാജാവ് താമസിച്ചിരുന്നത്. രാജാവിന്റെ ആവശ്യപ്രകാരം ദേവൻ പടിഞ്ഞാറോട്ട് ദർശനമായി തുടങ്ങി. ദുർവാസ മുനി തന്റെ ശിഷ്യന്മാരോടൊപ്പം പിന്നീട് ക്ഷേത്രം സന്ദർശിച്ചു. അവൻ വന്ന സംഭവം പ്രാധാന്യമുള്ളതായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടു. രാമന്റെ മക്കളായ ലവനും കുശനും ശ്രീകൂർമത്തിൽ വിഷ്ണുവിനെ കൂർമ്മനാഥനായി ആരാധിച്ചിരുന്നതായി പറയപ്പെടുന്നു. ദ്വാപരയുഗത്തിൽബലരാമൻ ക്ഷേത്രം സന്ദർശിക്കുകയും ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ക്ഷേത്രപാലൻ (കാവൽ ദേവൻ) ആയി സേവിച്ചിരുന്ന ഭൈരവൻ പ്രവേശനം നിഷേധിക്കുകയും ചെയ്തു . ക്ഷുഭിതനായ ബലരാമൻ ഭൈരവനെ ക്ഷേത്രപരിസരത്തുനിന്നും തള്ളിയിട്ടു. ഇതറിഞ്ഞ കൂർമ്മനാഥൻ ബലരാമൻ ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രവേശിക്കാൻ അനുവാദം നൽകി. ക്ഷുഭിതനായ ബലരാമൻ, വിഷ്ണുവിനെ കൂർമ്മ നാരായണ രൂപത്തിൽ ആരാധിക്കുന്ന ഏക ക്ഷേത്രം ശ്രീകൂർമം ആയിരിക്കുമെന്ന് ശപിച്ചു. വിഷ്ണുവിന്റെ അഭ്യർത്ഥന പ്രകാരം ആഞ്ജനേയൻ ക്ഷേത്രം കാക്കാൻ സമ്മതിച്ചതായും ഐതിഹ്യങ്ങൾ പറയുന്നു .
വാസ്തുവിദ്യ
💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢
ശ്രീകൂർമം ക്ഷേത്രം അതിന്റെ വ്യതിരിക്തമായ വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലിക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്. മറ്റ് വൈഷ്ണവ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ കാണുന്ന പതിവ് ശൈലിയിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ് ഗോപുരത്തിന്റെ രൂപകൽപ്പന. ഇതിന് രണ്ട് ധ്വജസ്തംഭങ്ങളുണ്ട്, ഒന്ന് പടിഞ്ഞാറും മറ്റൊന്ന് കിഴക്കും, ഇത് ഒരു വൈഷ്ണവ ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റൊരു അപൂർവ ഘടകമാണ്. ശ്രീകോവിലിന്റെ മുകൾ ഭാഗം അഷ്ടദള പത്മത്തിന്റെ (എട്ട് ഇതളുകളുള്ള താമര) രൂപത്തിലാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. വൈഷ്ണവമതത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത നിയമങ്ങൾ വ്യക്തമാക്കുന്ന രീതിയിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഭക്തർക്ക് നേരിട്ട് സന്നിധാനത്തിൽ പ്രാർത്ഥിക്കാം.
ഗോവിന്ദരാജ സ്വാമിയുടെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്നിമാരായ ശ്രീദേവിയുടെയും ഭൂദേവിയുടെയും ഉത്സവ പ്രതിഷ്ഠകൾ എഡി പന്ത്രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശ്വേത പുഷ്‌കരണിയിൽ കണ്ടെത്തി. രാമൻ, സീത, ലക്ഷ്മണൻ എന്നിവരുടെ ഉത്സവ പ്രതിഷ്ഠകൾ നരഹരിതീർഥൻ അവതരിപ്പിച്ചു. ഈ ദേവതകളെല്ലാം ശ്രീകോവിലിനടുത്തുള്ള ഒരു ചെറിയ മുറിയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു, അവ ദിവസവും ആരാധിക്കുന്നു. കൂർമ്മനാഥസ്വാമിയുടെ പ്രതിഷ്ഠ കറുത്ത കല്ല് കൊണ്ടാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്, എന്നാൽ ചന്ദനത്തിരിയുടെ സ്ഥിരമായ പ്രയോഗം കാരണം ഇത് മഞ്ഞനിറത്തിൽ കാണപ്പെടുന്നു. 5 അടി നീളവും 1 അടി ഉയരവും 4 അടി വീതിയുമുള്ള കല്ലുകൊണ്ട് നിർമ്മിച്ച ഒരു പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിലാണ് ഇത് ഇരിക്കുന്നത് . പ്രതിഷ്ഠയ്ക്ക് 2.5 അടി നീളവും മൂന്ന് ശിലാ ഘടനകളും ഉണ്ട്. തലയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന കല്ല് പടിഞ്ഞാറ് അഭിമുഖീകരിക്കുന്നു; നടുവിലെ കല്ല് ആമയുടെ ശരീരത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു; ചുഴറ്റുന്ന വൃത്തങ്ങളാൽ പൊതിഞ്ഞ പിൻഭാഗത്തുള്ള ചെറിയ കല്ല് ആമയുടെ വാലിനെയോ സുദർശന ചക്രത്തെയോ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു.
കൂർമ്മനാഥയുടെ ശ്രീകോവിലിനോട് ചേർന്ന് കൂർമ്മനായകിക്ക് സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു ക്ഷേത്രമുണ്ട്, അതിൽ ആണ്ടാൾ പ്രതിഷ്ഠയുണ്ട്. ഹാടകേശ്വര, കർപുരേശ്വര, കോട്ടേശ്വര, സുന്ദരേശ്വര, പാതാളസിദ്ധേശ്വര എന്നിവ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ കാവൽ ദേവന്മാരാണ്. ക്ഷേത്രത്തിലെ ടാങ്ക് ശ്വേത പുഷ്കരണി സുധ കുണ്ഡം എന്ന പേരിലും അറിയപ്പെടുന്നു. ക്ഷേത്രക്കുളത്തിന് നടുവിൽ നരസിംഹമണ്ഡപം എന്ന പേരിൽ ഒരു ചെറിയ നിർമിതിയുണ്ട്. ക്ഷേത്ര ടാങ്കിലെ വെള്ളത്തിന് താഴെയുള്ള മണൽ വെളുത്ത നിറമാണ്, ഗോപി ചന്ദനം എന്നാണ് ഇത് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഈ വെള്ളത്തിൽ കൃഷ്ണൻ ഗോപികമാരുമായി കളിച്ചു , അതിനുശേഷം ഒരു മുനി അവരെ കണ്ടപ്പോൾ മണൽ വെളുത്തതായി ഐതിഹ്യങ്ങൾ പറയുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിൽ 108 ഉണ്ട് ഏകശില തൂണുകൾ, പരസ്പരം സാമ്യമില്ലാത്തവ. പണ്ട് ഈ പ്രദേശത്ത് നിലനിന്നിരുന്ന രാജവംശങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചില ലിഖിതങ്ങൾ അവ വഹിക്കുന്നു.
ശ്രീകാകുളത്തിന്റെ താഴ്‌വരകളിലും വയലുകളിലും കാണപ്പെടുന്ന മുതിർന്നതും ചെറുതുമായ നക്ഷത്ര ആമകളെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി ക്ഷേത്രപരിസരത്ത് ഒരു ആമ പാർക്ക് നിർമ്മിച്ചിട്ടുണ്ട്. ശ്രീകൂർമം മാത്രമാണ് ഈ ഇനത്തിന്റെ ഏക സംരക്ഷണ കേന്ദ്രം. സമീപത്തെ പറമ്പുകളിൽ നിന്നാണ് ഭക്തർ ഈ ആമകളെ സമർപ്പിക്കുന്നത്. ദേവതയോടുള്ള ബഹുമാന സൂചകമായി അവർ ഈ ആമകൾക്ക് ഗോംഗുര ഇലകൾ തീറ്റുന്നു. ആന്ധ്രാപ്രദേശ് സർക്കാരിന്റെ എൻഡോവ്‌മെന്റ് ബോർഡും ഗ്രീൻ മേഴ്‌സി എന്ന എൻജിഒയും ഈ നക്ഷത്ര ആമകളുടെ സംരക്ഷണ ചുമതല ഏറ്റെടുത്തു. 2015 സെപ്തംബർ വരെ, ക്ഷേത്രത്തിൽ ആകെ 255 ആമകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ചുവരുകളിൽ കൃഷ്ണന്റെ 42 മ്യൂറൽ പെയിന്റിംഗുകളും ഉണ്ട്.
ഉത്സവങ്ങളും മതപരമായ ആചാരങ്ങളും
💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢
ശൈവ , വൈഷ്ണവ പാരമ്പര്യങ്ങൾ പിന്തുടരുന്ന അപൂർവ ഇന്ത്യൻ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ശ്രീകൂർമം. ദിവസവും ദേവന് അഭിഷേകം നടത്തുന്നു, ഭക്തർക്ക് നേരിട്ട് പങ്കെടുക്കാൻ അനുവാദമുണ്ട്; വൈഷ്ണവ ക്ഷേത്രങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് ശൈവ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ കൂടുതലായി കാണപ്പെടുന്ന ഒരു സവിശേഷതയാണിത്. ദേവതകൾക്ക് അഖണ്ഡ ദീപാരാധന (വിളക്ക് പൂജ), നിത്യാഭോഗം (പ്രതിദിന വഴിപാട്), കല്യാണം (വിവാഹം) എന്നിവ പതിവായി നടത്തപ്പെടുന്നു. കൂർമ്മനാഥസ്വാമിയുടെ ശ്രീകോവിലിൽ പ്രവേശിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഭക്തർ പാതാളസിദ്ധേശ്വര ക്ഷേത്രം സന്ദർശിക്കുന്നു.
ശ്രീകൂർമത്തിൽ പൂർവ്വിക ആരാധന പ്രസിദ്ധമാണ്, അതിനാലാണ് ഇത് പിതൃക്ഷേത്ര എന്നറിയപ്പെടുന്നത് . ഇവിടെ പ്രാർത്ഥിച്ചാൽ തങ്ങളുടെ പൂർവ്വികരുടെ ആത്മാക്കൾക്ക് മോക്ഷം ലഭിക്കുമെന്ന് ആളുകൾ വിശ്വസിക്കുന്നു. ഇതുമൂലം നൂറുകണക്കിന് ഭക്തരാണ് പിതൃപൂജ നടത്തുന്നത്. നെറ്റിയിൽ തിരുനാമം പുരട്ടുമ്പോൾ ഭക്തർ ഗോപീ ചന്ദനം ഉപയോഗിക്കുന്നു. മൂന്ന് ദിവസത്തെ ഡോളോത്സവമാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ഉത്സവം. ആദ്യ ദിവസം കാമദഹനം, തുടർന്ന് പടിയ, ഡോലോത്സവം എന്നിവ നടക്കും. വാർഷിക കല്യാണോത്സവം വൈശാഖ ശുദ്ധ ഏകാദശിയിലാണ് ആഘോഷിക്കുന്നത്. ജ്യേഷ്ട ബഹുല ദ്വാദശിയിലെ കൂർമ്മജയന്തി, മുക്കോടി ഏകാദശി എന്നിവയാണ് മറ്റ് ആഘോഷ പരിപാടികൾ.
2011 മെയ് മാസത്തിൽ ആന്ധ്രാപ്രദേശ് സംസ്ഥാന പുരാവസ്തു വകുപ്പ് ക്ഷേത്രം നവീകരിക്കുന്നതിനും മ്യൂറൽ പെയിന്റിംഗുകൾ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും സാങ്കേതികവും സാമ്പത്തികവുമായ സഹായം നൽകി. ഇന്ത്യൻ തപാൽ വകുപ്പ് 2013 ഏപ്രിൽ 11 ന്, അഞ്ച് രൂപ വിലയുള്ള ഒരു സ്റ്റാമ്പ് പുറത്തിറക്കി. ദിവസങ്ങൾക്ക് ശേഷം, കൂർമ്മനാഥ പ്രതിഷ്ഠയുടെ മെഴുക് പ്രതിരൂപം ഉണ്ടാക്കിയതിന്റെ പേരിൽ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പൂജാരി മുരളീകൃഷ്ണയെ ഭക്തർ ആക്രമിച്ചു. ബാംഗ്ലൂർ ആസ്ഥാനമായുള്ള ഒരു വ്യവസായി ദേവന് വെള്ളി ആഭരണങ്ങൾ നൽകാമെന്ന് വാഗ്ദാനം ചെയ്തതായും മെഴുക് ഉപയോഗിച്ച് അതിനുള്ള അളവുകൾ എടുത്തതായും അദ്ദേഹം അവകാശപ്പെട്ടു. ക്ഷേത്രം എക്‌സിക്യുട്ടീവ് ഓഫീസർ പ്രസാദ് പട്‌നായിക്കിനെ ലഭ്യമല്ലാത്തതിനാൽ അദ്ദേഹത്തെ ഉടൻ അറസ്റ്റ് ചെയ്യണമെന്ന് ഭക്തർ ആവശ്യപ്പെട്ടു. നോർത്ത് ആന്ധ്രാ പുരോഹിതരുടെ സംഘടന ശ്രീകൂർമത്തിലെ പൂജാരിമാരെ പിന്തുണക്കുകയും ക്ഷേത്രം അധികാരികൾ അവരെ "ബലിയാടുകളാക്കി" എന്ന് പ്രസ്താവിക്കുകയും ചെയ്തു.
മാധ്യമ ശ്രദ്ധ നേടിയ വാർത്തകൾ
💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢
2014 ജൂലൈ 7 മുതൽ 20 വരെ, 55 ആമ കുഞ്ഞുങ്ങളെ ക്ഷേത്രത്തിൽ വളർത്തി, ഇത് ഒരു ലോക റെക്കോർഡാണെന്ന് ഗ്രീൻ മേഴ്‌സി അവകാശപ്പെട്ടു. 2015 സെപ്റ്റംബറിൽ ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ, അണുബാധയും മോശം അറ്റകുറ്റപ്പണികളും കാരണം ആ 55 ആമകൾ കൂട്ടത്തോടെ മരിക്കുന്ന ഒരു സംഭവത്തെക്കുറിച്ച് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു, ഇത് നിരവധി പാരിസ്ഥിതികവും മനുഷ്യനിർമ്മിതവുമായ ഘടകങ്ങളാൽ സംഭവിച്ചതാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ഇത് 24 ആയി ചുരുക്കി, ഇവ സംരക്ഷിക്കാൻ വനംവകുപ്പ് സമ്മതിച്ചതായി പാർക്ക് ക്യൂറേറ്റർ കെ.വി. രമണമൂർത്തി ചൂണ്ടിക്കാട്ടി, എന്നാൽ ഭക്തരും ഏതാനും മതസംഘടനകളും നൽകിയ ഹർജിയെത്തുടർന്ന് ഹൈക്കോടതി ഓഫർ നിർത്തിവച്ചു. മനുഷ്യശേഷിയുടെയും ശരിയായ ഫണ്ടിന്റെയും അഭാവത്തിന് പുറമെ, ഹുദ്ഹുദ് ചുഴലിക്കാറ്റ് ആമ പാർക്കിന് കനത്ത നാശനഷ്ടമുണ്ടാക്കി.
