കാശിയിലെ ജ്ഞാനവാപി

കാശിയിലെ ജ്ഞാനവാപി

ശ്രീ കാശി വിശ്വനാഥ ജ്യോതിർലിംഗയുടെ വടക്ക് കിഴക്ക് ദിശയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു പുണ്യ കിണർ ആണ് ജ്ഞാനവാപി. ഇന്നും ഒരാൾക്ക് ഈ വിശുദ്ധ കിണർ ദർശിക്കുകയും അതിൽ നിന്ന് വെള്ളം കുടിക്കുകയും ചെയ്യാം. ശ്രീ വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രത്തിലെ വലിയ നന്ദിയോട് ചേർന്ന് ഇത് എളുപ്പത്തിൽ ദർശിക്കാനാവും. 

ഗംഗ മാതാവ് ഭൂമിയിലേക്ക് ഇറങ്ങുന്നതിന് മുമ്പ് തന്നെ ഈശാന ഭഗവാൻ സൃഷ്ടിച്ചതാണ് ഈ പുണ്യ കിണർ. പരമശിവൻ പാർവ്വതിക്ക് വേദജ്ഞാനം പകർന്നു നൽകിയത് ഇവിടെവെച്ചാണ്. അതിനാൽ ഇത് ജ്ഞാനവാപി എന്നറിയപ്പെട്ടു. 

കാശിയിൽ ആറ് വാപികളോ കിണറുകളോ ഉണ്ട് 

1. കാശിപുരയിലെ ജ്യേഷ്ഠ വാപി (അപ്രത്യക്ഷമായത്) 

2. കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രത്തിലെ ജ്ഞാനവാപി 

3. നാഗ്കുവ എന്നറിയപ്പെടുന്ന കാർക്കോടക് വാപി 

4. ഭദ്രകൂപ പ്രദേശത്തെ ഭദ്രവാപി 

5. ശംഖചൂഡ വാപി (അപ്രത്യക്ഷമായത്)

6. ബാബു ബസാർ (നഷ്ടപ്പെട്ടു)

ലിംഗപുരാണം പ്രസ്താവിക്കുന്നു: 

💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢

പ്രാചീനമായ വിശ്വവേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്കുഭാഗത്തുള്ള വാപിയിലെ ജലം കുടിക്കുന്നതിലൂടെ ഒരാൾ ജനനമരണ ചക്രത്തിൽ നിന്ന് മോചനം നേടുന്നു.

സ്കന്ദ പുരാണം പരാമർശിക്കുന്നു:

💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢

ജ്ഞാന വാപി ജലം കൊണ്ട് സന്ധ്യ വന്ദനം ചെയ്യണം. അങ്ങനെ ചെയ്യുന്നതിലൂടെ ഒരാൾക്ക് അറിവും പാപത്തിൽ നിന്നുള്ള മോചനവും ലഭിക്കും.

ജ്ഞാനവാപിയുടെ ഉത്ഭവവും അർത്ഥവും

💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢

സംസ്‌കൃത വാപി എന്നാൽ നന്നായി എന്നും ജ്ഞാനം എന്നത് അറിവിനെയുമാണ്. നദികളും മഴയും ഉണ്ടാകുന്നതിന് വളരെ മുമ്പുതന്നെ, കടലോ ക്ഷീരസമുദ്രമോ അല്ലാതെ ഭൂമിയിൽ വെള്ളമില്ലാതിരുന്ന അക്കാലത്ത്, ഈശാന ഭഗവാൻ കാശിയിലെത്തി. അവിടെ അദ്ദേഹം വലിയതും അനന്തവുമായ പ്രകാശനിര കണ്ടു - ജ്യോതിർലിംഗം. ദേവതമാർ ആ പുണ്യലിംഗത്തെ ആരാധിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. ഗന്ധർവ്വന്മാരും കിന്നരന്മാരും വിദ്യാധരന്മാരും ഈ വിശുദ്ധ ശിവലിംഗത്തെ മഹത്വപ്പെടുത്തുന്നവരായിരുന്നു. ഈ മഹത്തായ ശിവലിംഗത്തെ നോക്കി, ഈശാനൻ അതിന്റെ അഭിഷേകം നടത്താൻ ആഗ്രഹിച്ചു. വെള്ളം ലഭ്യമല്ലാത്തതിനാൽ, അവൻ തന്റെ ത്രിശൂലത്തെ നിലത്ത് അടിച്ച് വെള്ളം ഒഴുകാൻ വഴിയൊരുക്കി. ജ്ഞാനവാപിയുടെ തെക്ക് ദിശയിൽ ഒരു ജലകുണ്ഡം അങ്ങനെ സൃഷ്ടിക്കപ്പെട്ടു. അദ്ദേഹം ആ ജലം ആയിരക്കണക്കിന് കലശങ്ങളിൽ നിറച്ച് ആ ലിംഗാഭിഷേകം നടത്തി. ഭഗവാൻ ഈശാനോടുള്ള ആരാധനയിൽ സംപ്രീതനായ വിശ്വനാഥൻ ഈ തീർത്ഥം ശിവതീർത്ഥം എന്നറിയപ്പെടാനുള്ള വരം നൽകുകയും ചെയ്തു. ശിവ എന്നതിന്റെ മറ്റൊരു അർത്ഥം ജ്ഞാനം അല്ലെങ്കിൽ വിദ്വാൻ എന്നാണ്. പരമശിവന്റെ അനുഗ്രഹത്താൽ വേദജ്ഞാനം ദ്രാവകരൂപത്തിൽ ആ ജലത്തിൽ പ്രകടമായി. അതിനാൽ ഈ തീർത്ഥം ജ്ഞാനോദയം എന്നറിയപ്പെട്ടു. ഇന്ന് നാമെല്ലാം ജ്ഞാനവാപിയായി അറിയപ്പെടുന്നു. ജ്ഞാനവാപി ജലം ശിവന്റെ രൂപമാണ്.

ജ്ഞാനവാപി തീർത്ഥയുടെ പതനവും ഉയർച്ചയും 

💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢

2022-ൽ ജ്ഞാനവാപി മസ്ജിദിനുള്ളിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ശൃംഗാര ഗൗരിയുടെ ആരാധന പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നതിനായി ഒരു വലിയ ശബ്ദം ഉയർന്നു. മസ്ജിദ് സനാതന ധർമ്മികൾക്ക് അല്ലെങ്കിൽ ഹിന്ദുക്കൾക്ക് തിരികെ നൽകണമെന്ന് ഭക്തർ കോടതിയോട് പ്രാർത്ഥിച്ചു.

പക്ഷേ, എന്തുകൊണ്ടാണ് അത് നമുക്ക് തിരികെ നൽകേണ്ടത്? 

💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢

ജ്ഞാനവാപി മനുഷ്യനിർമിത സ്ഥലമല്ല. ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വൈദിക ചരിത്രത്തിൽ ഇത് പരാമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഈ ചരിത്രം പുരാണങ്ങളും വേദങ്ങളും എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ വേദചരിത്രം വീണ്ടും മനുഷ്യരെഴുതിയതല്ല. ഇത് മഹാവിഷ്ണു ബ്രഹ്മാവിന് നൽകുകയും ശ്രവണ സ്വീകരണത്തിലൂടെ തലമുറതലമുറയായി കൈമാറുകയും ചെയ്തു. നാഗരികത ജനിക്കുന്നതിന് മുമ്പുതന്നെ കാശി ജീവിച്ചിരുന്നു. ഭഗവാൻ അവിമുക്തേശ്വര സ്വയംഭൂ ശിവലിംഗം പണ്ടു മുതലേ കാശിയിൽ ആരാധിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ ലിംഗത്തെ ആദിലിംഗ എന്നും കാശിയിലെ ആദ്യത്തെ ലിംഗം എന്നും വിളിക്കുന്നു. മഹത്തായ ക്ഷേത്രം ഇന്ത്യയിലെ വികസനത്തിന്റെ ഒരു കേന്ദ്രമായിരുന്നു, അതിലും പ്രധാനമായി വൈദിക സംസ്കാരത്തിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനും പ്രോത്സാഹനത്തിനും. ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മഹത്വം സഹിക്കവയ്യാതെ മുസ്ലീം അധിനിവേശക്കാർ ഈ ക്ഷേത്രം തകർക്കുകയാണ്. ഹിന്ദുക്കളെ അപമാനിക്കാനും അവരുടെ സാഹോദര്യവും സഹിഷ്ണുതയും ദുരുപയോഗം ചെയ്യാനും വേണ്ടിയുള്ള അതിക്രമങ്ങൾ ഒരു കാലഘട്ടത്തിൽ ആവർത്തിച്ചു.

മുഹമ്മദ് ഘോറിയുടെ ക്രൂരതകൾ

💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢

മുഹമ്മദ് ഘോരി വാരണാസി കീഴടക്കാൻ കുത്ബുദ്ദീൻ ഐബക്കിനെ അയച്ചു. കുത്ബുദ്ദീൻ ഐബക്കിന്റെ ആക്രമണത്തിൽ വാരണാസിയിലെ ആയിരത്തിലധികം ക്ഷേത്രങ്ങൾ നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു, ക്ഷേത്ര സ്വത്തുക്കൾ 1400 ഒട്ടകങ്ങളിൽ കയറ്റി മുഹമ്മദ് ഘോറിക്ക് അയച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു. ഖുതുബുദ്ദീനെ ഇന്ത്യയുടെ സുൽത്താൻ എന്ന് വിളിച്ചതിന് ശേഷം ഘോരി തന്റെ രാജ്യത്തേക്ക് മടങ്ങി. വാരണാസി ഭരിക്കാൻ 1197-ൽ ഖുത്ബുദ്ദീൻ ഐബക്ക് ഒരു ഉദ്യോഗസ്ഥനെ നിയമിച്ചു. വാരണാസിയിലെ ഐബക്കിന്റെ ഭരണം ദൈവാരാധനയെ ഉത്സാഹത്തോടെ അവസാനിപ്പിക്കാൻ പരമാവധി ശ്രമിച്ചു. ഇതിന്റെ ഫലമായി തകർന്ന ക്ഷേത്രങ്ങൾ വർഷങ്ങളോളം തകർന്നുകിടക്കുകയായിരുന്നു. എന്നാൽ 1296 ആയപ്പോഴേക്കും വാരണാസിയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ പുനർനിർമിക്കുകയും കാശിയെ വീണ്ടും അലങ്കരിക്കുകയും ചെയ്തു. 

അലാവുദ്ദീൻ ഖിൽജി വീണ്ടും ക്ഷേത്രം തകർത്തു 

💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢

1400 ഒട്ടകങ്ങൾ കൊണ്ടുനടന്ന സമ്പത്ത് തികയാതെ വന്നപ്പോൾ, പിന്നീട് അലാവുദ്ദീൻ ഖിൽജി കാശിയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ തകർക്കുകയും അവരുടെ സമ്പത്ത് കൊള്ളയടിക്കുകയും ചെയ്തു. 14-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, തുഗ്ലക്ക് ഭരണാധികാരികളുടെ ഭരണകാലത്ത് ജൗൻപൂരിലും വാരണാസിയിലും നിരവധി മുസ്ലീം പള്ളികൾ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടു. ഈ പള്ളികളെല്ലാം ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ മാത്രമാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. 

14-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, ജൗൻപൂരിൽ ആദ്യമായി ഷാക്കി സുൽത്താൻമാർ കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം തകർത്തു. പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിൽ സിക്കന്ദർ ലോഡിയുടെ കാലത്ത് വാരണാസിയിലെ എല്ലാ ക്ഷേത്രങ്ങളും വീണ്ടും തകർക്കപ്പെട്ടു. കൂടാതെ വർഷങ്ങളോളം ക്ഷേത്രങ്ങൾ അവശിഷ്ടങ്ങളായിരുന്നു. 

പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിൽ കാശി വിശ്വനാഥന്റെ ഉദയം 

💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢

16-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ, അക്ബറിന്റെ ഭരണകാലത്ത്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ധനമന്ത്രി തോഡർമൽ, തന്റെ ഗുരു നാരായണ ഭട്ടിന്റെ അഭ്യർത്ഥനപ്രകാരം, 1585-ൽ വിശ്വേശ്വരന്റെ ഒരു ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചു, അത് കാശി വിശ്വനാഥന്റെ ക്ഷേത്രമാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. 

ജ്ഞാനവാപി പ്രദേശത്ത് തോഡർമൽ വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം വ്യവസ്ഥാപിതമായി സ്ഥാപിച്ചു. അതേ കാലഘട്ടത്തിൽ, ബിന്ദു മാധവ ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചത് ജയ്പൂരിലെ രാജ മാൻസിംഗ് ആണ്, എന്നാൽ ഔറംഗസേബിന്റെ ഭരണകാലത്ത് രണ്ട് വലിയ ക്ഷേത്രങ്ങളും വീണ്ടും തകർക്കപ്പെട്ടു. വാസ്തവത്തിൽ, ബിന്ദു മാധവ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഔറംഗസേബ് ആലംഗിരി മസ്ജിദ് നിർമ്മിച്ചത്. 

1669-ൽ, വാരണാസിയിലെ എല്ലാ ക്ഷേത്രങ്ങളും നശിപ്പിക്കാൻ ഔറംഗസേബ് ഉത്തരവിട്ടിരുന്നു, അതിനുശേഷം വാരണാസിയിൽ നാല് പ്രമുഖ മുസ്ലീം പള്ളികൾ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടു. അതിൽ മൂന്നെണ്ണം അന്നത്തെ പ്രശസ്തമായ ക്ഷേത്രങ്ങൾ തകർത്താണ് നിർമ്മിച്ചത്. 

വിശ്വേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിന്റെ സ്ഥാനത്ത് ജ്ഞാനവാപി പള്ളിയും 

ബിന്ദു മാധവ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ സ്ഥാനത്ത് ആലംഗിരിയും 

കൃത്തിവാസേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിന്റെ സ്ഥാനത്ത് ധർഹാര മസ്ജിദും നിർമ്മിച്ചു.

ഔർഗൻസേബ് ക്ഷേത്രം ആക്രമിച്ചപ്പോൾ, ഭഗവാൻ വിശ്വനാഥന്റെ പൂജാരി ലിംഗം എടുത്ത് ഔറംഗസേബ് തകർക്കുന്നതിൽ നിന്ന് ലിംഗത്തെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി പരമമായ ത്യാഗം ചെയ്തു. ലിംഗമെടുത്ത് ജ്ഞാനവാപി കിണറ്റിനുള്ളിലേക്ക് ചാടി. യഥാർത്ഥ ജ്യോതിർലിംഗം ഇപ്പോഴും കിണറിനുള്ളിൽ ഉണ്ടെന്നാണ് ഭക്തർ വിശ്വസിക്കുന്നത്. എന്നിരുന്നാലും, ശിവൻ ഗംഗയിൽ പോയി എന്നാണ് പലരും വിശ്വസിക്കുന്നത്. പിന്നീട് ശിവഭക്തയായ അഹല്യാബായിക്ക് ഒരു സ്വപ്നമുണ്ടായി, അതിൽ നർമ്മദയിൽ പോയി ലിംഗം കൊണ്ടുവരാൻ ശിവൻ നിർദ്ദേശിച്ചു.

പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിലെ കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഭൂപടത്തിൽ എവിടെയും പള്ളിയെക്കുറിച്ച് പരാമർശമില്ല. 1820-1830 കാലഘട്ടത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷ് ഓഫീസർ ജെയിംസ് പ്രിൻസെപ് തയ്യാറാക്കിയ അത്തരത്തിലുള്ള ഒരു ഭൂപടത്തിൽ, ക്ഷേത്രപരിസരത്തിന്റെ നാല് കോണുകളിലും താരകേശ്വര്, മങ്കേശ്വര്, ഗണേഷ്, ഭൈരവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ കാണാം. മധ്യഭാഗം ഗർഭഗൃഹമാണ്, അവിടെ ശിവലിംഗം സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഇരുവശത്തും ശിവക്ഷേത്രങ്ങളും കാണാം. 

നന്ദിയുടെ രഹസ്യം 

💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢

ഇന്ന് ജ്ഞാനവാപി പള്ളിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ മതിലിന് അഭിമുഖമായുള്ള ക്ഷേത്ര സമുച്ചയത്തിൽ നന്ദിയെ കാണാൻ കഴിയും. 

എന്തുകൊണ്ട് പള്ളിയുടെ അഭിമുഖമായി നന്ദി ?

കാരണം നന്ദി യഥാർത്ഥത്തിൽ ശിവലിംഗത്തെ മാത്രം അഭിമുഖീകരിക്കുന്നു. ക്ഷേത്രം തകർത്ത് പള്ളി പണിയാൻ ഔറംഗസേബ് ഉത്തരവിട്ടപ്പോൾ, പഴയ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഗർഭഗൃഹം തന്നെ പള്ളിയുടെ പ്രധാന ഹാൾ ആക്കാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നതായി അവകാശപ്പെടുന്നു. ഈ പദ്ധതിയനുസരിച്ച്, പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്തുള്ള ചെറിയ ക്ഷേത്രങ്ങളും മണ്ഡപങ്ങളും പൊളിച്ചുമാറ്റി, പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്തുള്ള ഗർഭഗൃഹത്തിന്റെ പ്രധാന കവാടം തിരഞ്ഞെടുത്തു. ഐശ്വര്യ മണ്ഡപത്തിന്റെയും മുക്തി മണ്ഡപത്തിന്റെയും പ്രധാന കവാടങ്ങൾ അടച്ചു, ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഈ ഭാഗം പള്ളിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ മതിലായി മാറി.

ഔറംഗസീബ് ഹിന്ദു സമൂഹത്തെ അപകീർത്തിപ്പെടുത്തണമെന്ന് ആഗ്രഹിച്ചതിനാലാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പടിഞ്ഞാറൻ മതിൽ ഇത്രയും തകർന്ന നിലയിൽ നിലനിർത്തിയത്. ക്ഷേത്രം തകർത്തപ്പോൾ അതിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങളും അവിടെ കിടക്കാൻ അനുവദിച്ചു. ചുവരുകൾ ഇന്നും അങ്ങനെ തന്നെ. 

നന്ദി ഇപ്പോഴും ഭഗവാന്റെ ദർശനത്തിനായി കാത്തിരിക്കുകയാണ്. ഈ അപമാനം വർധിപ്പിക്കാൻ, ഔറംഗസേബ് അതിനെ ജ്ഞാനവാപി മസ്ജിദ് എന്ന് നാമകരണം ചെയ്തു. 1947 ഓഗസ്റ്റ് 15 ന്, വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രത്തിലെ വ്യാസപീഠത്തിന്റെ നിയമപരമായ അവകാശിയായ കേദാർനാഥ് വ്യാസ്ജി മാത്രം ജ്ഞാനവാപി മസ്ജിദിൽ പ്രവേശിക്കാൻ നമസ്കാരത്തെ തടഞ്ഞു. വർഷങ്ങളായി ഈ നിയമപോരാട്ടത്തിലാണ് അദ്ദേഹം. മുലായം സിംഗ് ജ്ഞാനവാപി പള്ളി തടയുന്നതുവരെ, കേദാർനാഥ് വ്യാസ് ദിവസവും നന്ദിയുടെ മുന്നിലെ പടികൾ കടന്ന് ശിവലിംഗത്തിന് പൂജകൾ അർപ്പിക്കുമായിരുന്നു. 

പഞ്ചകോശി പരിക്രമത്തിന്റെ തുടക്കമാണ് ജ്ഞാനവാപി എന്നത് കാശിയിലെ പഞ്ചകോശി പരിക്രമത്തിൽ പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നു. ഭക്തർ ഇവിടെ സങ്കൽപം നടത്തുകയും പരിക്രമം ആരംഭിക്കുകയും അതേ സ്ഥലത്ത് അവസാനിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. സനാതന ധർമ്മത്തിൽ കാശിയിലെ പഞ്ചകോശി പരിക്രമത്തിന് വലിയ പ്രാധാന്യമുണ്ട്. കേശവനെയും വിശ്വനാഥനെയും സേവിക്കുന്നതിനായി എല്ലാ ദേവതകളും കാശി മണ്ഡലത്തിൽ വസിക്കുന്നു.

ജ്ഞാനവാപി മസ്ജിദിന്റെ നിലവിലെ പ്രശ്നം 

💢▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀💢

അഞ്ച് സ്ത്രീകളുടെ ഹർജിയിൽ, വിവിധ അഭിഭാഷകരുടെയും വ്യക്തിത്വങ്ങളുടെയും സാന്നിധ്യത്തിൽ ജ്ഞാനവാപി പള്ളിയുടെ വിശദമായ സർവേ നടത്താൻ കോടതി ഉത്തരവിട്ടു. ഈ സർവേയിൽ വിപുലമായ വീഡിയോഗ്രാഫിയും ഫോട്ടോഗ്രാഫിയും നടത്തി. നൂറ്റാണ്ടുകളായി പൂട്ടിക്കിടക്കുന്ന നിലവറകൾ തുറക്കാൻ ആദ്യം അനുവദിച്ചില്ലെങ്കിലും കോടതിയുടെ കർശന ഉത്തരവുകൾ പ്രകാരം എല്ലാം രേഖപ്പെടുത്തി. സർവേയ്ക്കിടെ പടിഞ്ഞാറൻ മതിലിന് പുറത്ത് നന്ദിയുടെ എതിർവശത്തായി ഒരു ശിവലിംഗം കണ്ടെത്തി. മുസ്ലിമുകൾ  നമസ്‌കാരിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് കൈകാലുകൾ കഴുകുന്ന സ്ഥലമായ വസുഖാനയിലെ വെള്ളത്തിൽ ഈ ശിവലിംഗം മറച്ചിരുന്നു. വൃത്തികെട്ട കാലും കൈയും അതേ വെള്ളത്തിൽ തുപ്പിയും കഴുകിയും കാശിയുടെ നാഥനായ നമ്മുടെ ദൈവത്തെ അവർ ഇത്രയും വർഷങ്ങളായി അപമാനിച്ചു. ഉടൻ പ്രാബല്യത്തിൽ വരുന്ന തരത്തിൽ ശിവലിംഗത്തിന്റെ മുദ്ര പതിപ്പിച്ച് സംരക്ഷിക്കാൻ കോടതി ഉത്തരവിട്ടു. 

അധികം വൈകാതെ വിശ്വനാഥൻ എഴുന്നള്ളിച്ച് ദർശനം നൽകും എന്ന് പ്രത്യാശിക്കാം...