ദക്ഷിണാമുർത്തി സ്തോത്രം

ദക്ഷിണാമുർത്തി  സ്തോത്രം

രചന: ആദി ശംകരാചാര്യ

ശാംതിപാഠഃ
ഓം യോ ബ്രഹ്മാണം വിദധാതി പൂര്വം
യോ വൈ വേദാംശ്ച പ്രഹിണോതി തസ്മൈ |
തംഹദേവമാത്മ ബുദ്ധിപ്രകാശം
മുമുക്ഷുര്വൈ ശരണമഹം പ്രപദ്യേ ||

ധ്യാനമ്
ഓം മൗനവ്യാഖ്യാ പ്രകടിതപരബ്രഹ്മതത്വംയുവാനം
വര്ശിഷ്ഠാംതേവസദൃഷിഗണൈരാവൃതം ബ്രഹ്മനിഷ്ഠൈഃ | 
ആചാര്യേംദ്രം കരകലിത ചിന്മുദ്രമാനംദമൂര്തിം
സ്വാത്മരാമം മുദിതവദനം ദക്ഷിണാമൂര്തിമീഡേ ||

വടവിടപിസമീപേ ഭൂമിഭാഗേ നിഷണ്ണം
സകലമുനിജനാനാം ജ്ഞാനദാതാരമാരാത് |
ത്രിഭുവനഗുരുമീശം ദക്ഷിണാമൂര്തിദേവം
ജനനമരണദുഃഖച്ഛേദ ദക്ഷം നമാമി ||

ചിത്രം വടതരോര്മൂലേ വൃദ്ധാഃ ശിഷ്യാഃ ഗുരുര്യുവാ |
ഗുരോസ്തു മൗനവ്യാഖ്യാനം ശിഷ്യാസ്തുച്ഛിന്നസംശയാഃ ||

ഓം നമഃ പ്രണവാര്ഥായ ശുദ്ധജ്ഞാനൈകമൂര്തയേ |
നിര്മലായ പ്രശാംതായ ദക്ഷിണാമൂര്തയേ നമഃ ||

ഗുരുര്ബ്രഹ്മാ ഗുരുര്വിഷ്ണുഃ ഗുരുര്ദേവോ മഹേശ്വരഃ |
ഗുരുസ്സാക്ഷാത് പരം ബ്രഹ്മാ തസ്മൈ ശ്രീ ഗുരവേ നമഃ ||

നിധയേ സര്വവിദ്യാനാം ഭിഷജേ ഭവരോഗിണാമ് |
ഗുരവേ സര്വലോകാനാം ദക്ഷിണാമൂര്തയേ നമഃ ||

ചിദോഘനായ മഹേശായ വടമൂലനിവാസിനേ |
സച്ചിദാനംദ രൂപായ ദക്ഷിണാമൂര്തയേ നമഃ ||

ഈശ്വരോ ഗുരുരാത്മേതി മൂത്രിഭേദ വിഭാഗിനേ |
വ്യോമവദ് വ്യാപ്തദേഹായ ദക്ഷിണാമൂര്തയേ നമഃ ||

അംഗുഷ്ഥതര്ജനീയോഗമുദ്രാ വ്യാജേനയോഗിനാമ് |
ശൃത്യര്ഥം ബ്രഹ്മജീവൈക്യം ദര്ശയന്യോഗതാ ശിവഃ ||

ഓം ശാംതിഃ ശാംതിഃ ശാംതിഃ ||

വിശ്വംദര്പണ ദൃശ്യമാന നഗരീ തുല്യം നിജാംതര്ഗതം
പശ്യന്നാത്മനി മായയാ ബഹിരിവോദ്ഭൂതം യഥാനിദ്രയാ |
യസ്സാക്ഷാത്കുരുതേ പ്രഭോധസമയേ സ്വാത്മാനമേ വാദ്വയം
തസ്മൈ ശ്രീഗുരുമൂര്തയേ നമ ഇദം ശ്രീ ദക്ഷിണാമൂര്തയേ || 1 ||

ബീജസ്യാംതതി വാംകുരോ ജഗദിതം പ്രാങ്നര്വികല്പം പുനഃ
മായാകല്പിത ദേശകാലകലനാ വൈചിത്ര്യചിത്രീകൃതമ് |
മായാവീവ വിജൃംഭയത്യപി മഹായോഗീവ യഃ സ്വേച്ഛയാ
തസ്മൈ ശ്രീഗുരുമൂര്തയേ നമ ഇദം ശ്രീ ദക്ഷിണാമൂര്തയേ || 2 ||

യസ്യൈവ സ്ഫുരണം സദാത്മകമസത്കല്പാര്ഥകം ഭാസതേ
സാക്ഷാത്തത്വമസീതി വേദവചസാ യോ ബോധയത്യാശ്രിതാന് |
യസ്സാക്ഷാത്കരണാദ്ഭവേന്ന പുരനാവൃത്തിര്ഭവാംഭോനിധൗ
തസ്മൈ ശ്രീഗുരുമൂര്തയേ നമ ഇദം ശ്രീ ദക്ഷിണാമൂര്തയേ || 3 ||

നാനാച്ഛിദ്ര ഘടോദര സ്ഥിത മഹാദീപ പ്രഭാഭാസ്വരം
ജ്ഞാനം യസ്യ തു ചക്ഷുരാദികരണ ദ്വാരാ ബഹിഃ സ്പംദതേ |
ജാനാമീതി തമേവ ഭാംതമനുഭാത്യേതത്സമസ്തം ജഗത്
തസ്മൈ ശ്രീ ഗുരുമൂര്തയേ നമ ഇദം ശ്രീ ദക്ഷിണാമൂര്തയേ || 4 ||

ദേഹം പ്രാണമപീംദ്രിയാണ്യപി ചലാം ബുദ്ധിം ച ശൂന്യം വിദുഃ
സ്ത്രീ ബാലാംധ ജഡോപമാസ്ത്വഹമിതി ഭ്രാംതാഭൃശം വാദിനഃ |
മായാശക്തി വിലാസകല്പിത മഹാവ്യാമോഹ സംഹാരിണേ
തസ്മൈ ശ്രീ ഗുരുമൂര്തയേ നമ ഇദം ശ്രീ ദക്ഷിണാമൂര്തയേ || 5 ||

രാഹുഗ്രസ്ത ദിവാകരേംദു സദൃശോ മായാ സമാച്ഛാദനാത്
സന്മാത്രഃ കരണോപ സംഹരണതോ യോ‌உഭൂത്സുഷുപ്തഃ പുമാന് |
പ്രാഗസ്വാപ്സമിതി പ്രഭോദസമയേ യഃ പ്രത്യഭിജ്ഞായതേ
തസ്മൈ ശ്രീ ഗുരുമൂര്തയേ നമ ഇദം ശ്രീ ദക്ഷിണാമൂര്തയേ || 6 ||

ബാല്യാദിഷ്വപി ജാഗ്രദാദിഷു തഥാ സര്വാസ്വവസ്ഥാസ്വപി
വ്യാവൃത്താ സ്വനു വര്തമാന മഹമിത്യംതഃ സ്ഫുരംതം സദാ |
സ്വാത്മാനം പ്രകടീകരോതി ഭജതാം യോ മുദ്രയാ ഭദ്രയാ
തസ്മൈ ശ്രീ ഗുരുമൂര്തയേ നമ ഇദം ശ്രീ ദക്ഷിണാമൂര്തയേ || 7 ||

വിശ്വം പശ്യതി കാര്യകാരണതയാ സ്വസ്വാമിസംബംധതഃ
ശിഷ്യചാര്യതയാ തഥൈവ പിതൃ പുത്രാദ്യാത്മനാ ഭേദതഃ |
സ്വപ്നേ ജാഗ്രതി വാ യ ഏഷ പുരുഷോ മായാ പരിഭ്രാമിതഃ
തസ്മൈ ശ്രീ ഗുരുമൂര്തയേ നമ ഇദം ശ്രീ ദക്ഷിണാമൂര്തയേ || 8 ||

ഭൂരംഭാംസ്യനലോ‌உനിലോ‌உംബര മഹര്നാഥോ ഹിമാംശുഃ പുമാന്
ഇത്യാഭാതി ചരാചരാത്മകമിദം യസ്യൈവ മൂര്ത്യഷ്ടകമ് |
നാന്യത്കിംചന വിദ്യതേ വിമൃശതാം യസ്മാത്പരസ്മാദ്വിഭോ
തസ്മൈ ഗുരുമൂര്തയേ നമ ഇദം ശ്രീ ദക്ഷിണാമൂര്തയേ || 9 ||

സര്വാത്മത്വമിതി സ്ഫുടീകൃതമിദം യസ്മാദമുഷ്മിന് സ്തവേ
തേനാസ്വ ശ്രവണാത്തദര്ഥ മനനാദ്ധ്യാനാച്ച സംകീര്തനാത് |
സര്വാത്മത്വമഹാവിഭൂതി സഹിതം സ്യാദീശ്വരത്വം സ്വതഃ
സിദ്ധ്യേത്തത്പുനരഷ്ടധാ പരിണതം ചൈശ്വര്യ മവ്യാഹതമ് || 10 ||

|| ഇതി ശ്രീമച്ഛംകരാചാര്യവിരചിതം ദക്ഷിണാമുര്തിസ്തോത്രം സംപൂര്ണമ് ||